Elk project krijgt te maken met gebeurtenissen (events) die leiden tot vertragingen of verstoringen. De verantwoordelijkheid van de oorzaak van een event kan liggen bij de opdrachtnemer, bij de opdrachtgever of bij beiden. Om de vraag te beantwoorden zal je de oorzaken van de vertragingen en verstoringen moeten vaststellen en individueel het effect hiervan ten opzichte van de projectplanning inzichtelijk moeten maken. Ten slotte zal je het gezamenlijke effect van de vertragingen en verstoringen moeten beoordelen.
Om de vraag ‘korting wegens vertraging of bouwtijdverlenging met vergoeding’ te kunnen beantwoorden geven we op hoofdlijnen inzicht in de methodiek voor het vaststellen van vertraging per oorzaak (event). Het doel is om objectief vast te stellen welk deel van een vertraging kan worden toegewezen aan opdrachtgever of opdrachtnemer.
Forensic Schedule Analysis
De methodiek waarmee je het effect van vertragingen en verstoringen inzichtelijk maakt heet Forensic Schedule Analysis. De American Association of Cost Engineers (AACE) heeft een internationaal aanbevolen werkwijze voor vertragingsanalyse opgesteld: AACE® International Recommended Practice No. 29R-03 Forensic Schedule Analysis (2011). Hierin staan meerdere methodieken uitgewerkt.
De methodes
As-Planned versus As-built
De As-Planned versus As-built-methode vergelijkt de baseline planning met As Built gegevens, waarbij elke impact op het kritieke pad wordt geëvalueerd. De baseline planning is de planning die al het werk volgens het originele contract bevat (zonder meer- en minderwerken). Bij voorkeur is deze baseline planning geaccepteerd door opdrachtnemer en opdrachtgever. De As-Built-gegevens kunnen een combinatie zijn van planningsupdates, (inspectie)rapportages, bouwverslagen, foto’s en correspondentie.
Time Impact Analysis
De Time Impact Analysis-methode vergelijkt de baseline planning met updates van de planning. Wijzigingen van bijvoorbeeld de bouwvolgorde en het kritieke pad worden zichtbaar door meerdere planningen met elkaar te vergelijken.
Impacted As Planned
De methode Impacted As Planned voegt het event toe aan de planning. Als de opleverdatum na het opnemen van het event in de planning verschuift, is dit veroorzaakt door het event. Als de opleverdatum niet verschuift, dan zorgt het event niet voor vertraging en betreft het een verstoring.
Collapsed As-Built
De methode collapsed as-built gaat uit van de as-built planning en verwijdert het event uit de planning om het effect op de opleverdatum te bepalen.
Stappenplan
1. Bepaal de methodiek
De keuze van de methodiek hangt af van het doel van de analyse, de beschikbaarheid en de betrouwbaarheid van de gegevens, de grootte en complexiteit van het project. De methodiek kan ook voorgeschreven zijn in het contract.
2. Beschrijf het event en bepaal de impact per event
Geef naast de beschrijving ook aan op welke dag het event is ontstaan en wat de einddatum is van het event. Deze informatie kun je bijvoorbeeld halen uit bouwverslagen of e-mailcorrespondentie.*
3. Bepaal de impact van de gezamenlijke events
Indien sprake is van samenloop (concurrentie) van vertragingen, moet je een verrekening toepassen. Uiteindelijk is het mogelijk dat een opdrachtnemer over een gedeelte van de vertraging een korting moet betalen en dat hij voor een ander gedeelte bouwtijdverlenging krijgt met vergoeding van kosten.
*Om de impact van het event te bepalen kun je gebruik maken van de volgende vragen:
- Welke activiteiten kunnen niet worden uitgevoerd als gevolg van het event?
- Welke activiteiten kunnen parallel aan het event worden uitgevoerd?
- Leidt het event tot nieuwe activiteiten?
- Leidt het event tot het vervallen van activiteiten?
- Leidt het event tot aanpassing van doorlooptijden van activiteiten?
- Leidt het event tot aanpassing van de volgorde van activeiten?